Dijital Okuryazarlık ve Sosyal Medya Kullanımı

“Dijital Okuryazarlık ve Sosyal Medya Kullanımı” başlıklı tartışma konusu 3D Festivali’nin “Dijitalleşme ve Toplumsal Dönüşüm” adını taşıyan ikinci gününde gerçekleşecektir. Dijital okuryazarlık, bilgiyi anlamak için okuma ve yazma yeteneğini sahip olma anlamına gelen “okuryazarlık” kelimesinden daha fazlasını ifade etmektedir. Dijital okuryazarlık en kısa ifade ile, bilgiyi bulmak, değerlendirmek, oluşturmak, anlamak, paylaşmak ve iletmek için bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanma becerisidir. Bu beceriyi kullanmak için bireylerin bilişsel ve teknik yeteneklerinin gelişmiş olması gereklidir. Dijital okuryazarlığın özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir: çalışma, öğrenme, eğlenme ve günlük yaşamın diğer alanlarında başarılı dijital uygulamalar ve faaliyetler gerçekleştirme hususunda kendine ve diğer bireylere yardımcı olmaktır; bireylerin özel yaşam durumlarından etkilenmekte ve onların yaşamları geliştikçe, ilerledikçe ve değiştikçe yaşam boyu devam eden bir süreçtir; bilgi ve iletişim teknolojileri kavramından daha geniş kapsamlıdır ve dijital teknolojilerle ilgili ögelerin özelliklerini de içermektedir; bilgi, teknik, tutum ve kişisel nitelikleri edinme ve kullanmayı içerdiğinden, günlük hayatta karşılaşılan sorunların çözümünde kullanılan dijital eylemleri planlamak, yönetmek ve değerlendirmek gerektirmektedir; bireylerin kişisel olarak dijital okuryazar olduklarının farkında olmalarını ve kendi dijital okuryazarlık gelişimlerini yaşamlarına yansıtmalarını içermektedir.
21. yüzyılda dijital okuryazarlık herkesin sahip olması gereken bir özelliktir. Çünkü bilgiye ulaşmak herkesin en demokratik hakkıdır. Yaşadığımız bilgi ve teknoloji çağı doğru bilgiye ulaşmak ve onu kullanmak için gerekli imkanları sağlamaktadır. Lakin bu imkanlara herkes sahip olamamaktadır. 3D Festivali dijital okuryazarlığın bireyler arasında arttırılmasını ve dijital okuryazarlık için gerekli imkanların sağlanmasını tartışmaya açarak fikirlerini beklemektedir.

Günümüzde hızla küreselleşen ve dijitalleşen dünya ile Türkiye de hızlı bir adaptasyon sürecine girmiştir. Eski geleneksel medyanın yerini dijital ortamlar almaya başlamıştır. Bu gelişmelerin sosyolojik boyutta olumlu ve olumsuz yansımaları olmuştur. Bu bağlamda sosyal medya kullanımı da öngörülemez derecede artmıştır ve kişilerin hayatında vazgeçilmez bir hal almaya başlamıştır. Bu konu üzerinde çalışmalar gerçekleştiren Deloitte tarafından yapılan 2019 Global Mobil Kullanıcı Araştırması gösteriyor ki Türkiye’de sosyal medya ve telefon kullanımı ciddi seviyelere ulaşmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, Türkiye Instagram ve Twitter kullanımında Avrupa ortalamasının iki kat üzerinde yer almaktadır. Telefonunu fazla kullandığını düşünenlerin oranı ise %73 olarak saptanmıştır. Sosyal medyanın günlük hayatı domine etmeye başlaması kişilerin bireysel gelişiminde, aile içi ilişkilerde ve toplumsal gelişim boyutunda olumsuz sonuçlar doğurmaya başlamıştır. Ancak günümüzde COVID-19 süreciyle artan kullanım da dikkate alındığında, sosyal medyayı reddetmek olası gözükmemektedir. Korona süreci ile daha da artan dijital mecra ve sosyal medya kullanımı iletişimin yeni bir boyutunu karşımıza çıkarmaktadır. Bu oturum ile beraber sosyal medyanın bize getirdiği olumlu ve olumsuz etkiler derinlemesine ele alınarak, Türkiye üzerinden sosyal medya kullanımının günümüzdeki konumu tartışılacaktır.